تأثیر عصاره اتانولی مریم گلی سهندی به عنوان آنتی اکسیدان طبیعی بر پارامترهای کیفی اسپرم منجمد-یخ گشایی شده

استرس اکسیداتیو طی فرآیند انجماد-یخ­گشایی اسپرم به­ وجود آمده و باعث کاهش تحرک، زنده­مانی، عملکردهای غشایی، ظرفیت آنتی­اکسیدانی و در نهایت باروری سلول­های اسپرم می­شود. گیاه مریم گلی سهندی به دلیل داشتن ترکیبات فنولیک، فلاونوئیدها، اسیدهای فنولیک و دی­ترپن­های فنولیک دارای خاصیت آنتی­اکسیدانی است. هدف این پژوهش بررسی تأثیر عصاره گیاه مریم گلی سهندی به عنوان آنتی­اکسیدان طبیعی بر کیفیت اسپرم منجمد- یخ گشایی شده گاو هلشتاین بود. در این پژوهش از سه رأس گاو هلشتاین دو بار در هفته توسط واژن مصنوعی اسپرم­گیری شده و انزال­ها به نسبت مساوی برای از بین بردن اثرات فردی دام با هم مخلوط شدند. سطوح مختلف عصاره گیاه مریم گلی سهندی (صفر، 2، 4، 8، 12، 16 و 20 میلی­لیتر در دسی لیتر محلول رقیق­کننده) که بر اساس آزمایشات قبلی تعیین سطوح انتخاب شده بودند، به رقیق­کننده بر پایه زرده تخم مرغ- سیترات افزوده شد. نمونه­ها بعد از طی مراحل سردسازی و پر شدن در پایوت­ها، در بخار ازت منجمد شده و تا زمان ارزیابی در ازت مایع نگهداری شدند. بدنبال یخ گشائی نمونه­های منی، پارامترهای تحرک، زنده­مانی، یکپارچگی غشاء و پراکسیداسیون چربی، مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج ارزیابی نشان داد که افزودن سطح 2 و 4 میلی­لیتر در دسی لیتر عصاره باعث بهبود معنی­دار کلیه صفات تحرک و افزودن 4 میلی­لیتر در دسی لیتر عصاره این گیاه باعث بهبود معنی­دار صفات زنده­مانی و یکپارچگی غشایی اسپرم­ها را بعد از فرآیند انجماد-یخ گشایی نسبت به گروه شاهد و سایر گروه­های تیماری شد (05/0p<). افزودن 4 میلی­لیتر در دسی لیتر عصاره غلظت مقدار مالون دی آلدهید را نسبت به سایر گروه­ها کاهش داد، با این وجود تفاوت­ها از لحاظ آماری معنی­دار نبود. همچنین افزودن سطوح 16 و 20 میلی­لیتر در دسی­لیتر به­طور معنی­داری اثر منفی بر تمامی صفات ارزیابی شده داشت (05/0p<).